Σπαθάρης

Επώνυμο ελληνικής οικογέναας στρατιωτικών και λογίων. 1. Νικόλαος. Φιλόλογος και θεολόγος (1625 - 1708). Διορίστηκε γραμματέας στην υπηρεσία του οσποδάρου Στέφανου της Μολδαβίας, αλλά σύντομα αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη θέση του για πολιτικούς λόγους. Το 1671 πήγε στη Μόσχα, όπου διορίστηκε στο υπουργείο Εξωτερικών. Το 1673 δημοσίευσε το Χρησμολόγιον, σύγγραμμα αφιερωμένο στον Τσάρο Αλέξιο. Το 1675 στάλθηκε από τον Τσάρο στην Κίνα ως πληρεξούσιος του, όπου και έμεινε ως το 1678. Έγραψε δύο έργα για την Κίνα και τη Σιβηρία, που θεωρούνται τα πρώτα αξιόλογα του είδους τους. 2. Γεωργάκης. Γεννήθηκε περί το 1710 στην Κωνσταντινούπολη. Κατηγορήθηκε για ρωσο-φιλία γιατί υποστήριζε ότι η αναγέννηση του Ελληνικού έθνους θα γίνει κατορθωτή μόνο με τη ρωσική υποστήριξη. Για τις ιδέες του αυτές ήρθε σε αντίθεση με τον πατριάρχη Σαμουήλ Χαντζερή, που υποστήριζε την ανάγκη συνεργασίας με τους Τούρκους. Ο πατριάρχης, με διαβήματα του στις τουρκικές αρχές, πέτυχε τη σύλληψη του Γ. Σ. από τους Τούρκους, που τον απαγχόνισαν. Μετά το θάνατό του έγινε γνωστό ότι το Οικουμενικό πατριαρχείο χρωστούσε στο Γ. Σ. 25 000 χρυσές λίρες, που είχε δανειστεί απ’ αυτόν και τις οποίες ζήτησαν και πήραν οι τουρκικές αρχές, με το δικαιολογητικό ότι η περιουσία του μετά τον απαγχονισμό είχε δημευτεί. 3. Λεόντιος. Υποστράτηγος του ρωσικού στρατού, γνωστός και με το επώνυμο Σπαθά-ριεφ. Έγραψε διάφορα έργα στρατιωτικού περιεχόμενου. Η κόρη του Αλεξάνδρα υπήρξε σύζυγος του μαρκήσιου Τραβερσέ, αξιωματικού του ρωσικού ναυτικού, γαλλικής καταγωγής, στον οποίο είχε αναθέσει ο ναύαρχος Χέυδεν v’ αναγγείλει το αποτέλεσμα της ναυμαχίας του Ναβαρίνου στον Τσάρο. 4. Ανδρέας. Λόγιος (1837 - 1901). Σπούδασε φυσικομαθηματικά στο Βερολίνο και δίδαξε στη Μεγάλη του Γένους Σχολή. Έγραψε: Χημεία (1869), Τριγωνομετρία (1882), Φυσική πειραματική (1886) και Γεωμετρία (1887). 5. Βασίλειος. Εκδότης και τυπογράφος (1855 - 1887). Ίδρυσε το πρώτο ελληνικό τυπογραφείο στη Φιλιππούπολη της Αν. Ρωμυλίας, όπου και τυπώθηκαν, με έξοδά του, διάφορα λογοτεχνικά έργα. Δολοφονήθηκε από Βούλγαρους. 6. Αιμίλιος. Αξιωματικός του ιππικού του τουρκικού στρατού. Διατέλεσε υπασπιστής του σουλτάνου Χαμίτ. Όταν οι Νεότουρκοι επικράτησαν στην Κωνσταντινούπολη, πολέμησε εναντίον τους με τη σουλτανική φρουρά και σκοτώθηκε στη γέφυρα του Γαλατά (1908). Ο Γάλλος συγγραφέας Ανρύ Ζεριέρ εμπνεύστηκε από τη ζωή του το μυθιστόρημα Στα λουτρά της Προύσας. Ο συγγραφέας, που ήταν και στρατιωτικός συνδεόταν με φιλία με τον Αιμ. Σ.